Jak zapobiegać chorobom

Zapobieganie chorobom, inaczej profilaktyka, obejmuje te wszystkie działania, prowadzące do wczesnego wykrycia i wyleczenia schorzeń. Regularne badania profilaktyczne powinny być nawykiem (zwłaszcza dla osób, które przekroczyły już 40 rok życia, lub osób mających genetyczne skłonności do pewnych chorób, np. nowotworowych).
Profilaktykę można podzielić na fazy, w których się ją stosuje. W profilaktyce wczesnej chodzi o prowadzenie zdrowego trybu życia. Utrzymywanie na odpowiednim poziomie aktywności fizycznej oraz stosowanie zbilansowanej diety. Pacjent musi być świadomy, że regularne badania w gabinecie lekarskim są koniecznością. Profilaktyka pierwotna polega na kontrolowaniu czynników ryzyka i tym samym zapobieganiu chorobom. Osoby o skłonnościach do pewnych chorób (czy to genetycznych czy związanych z pracą lub stylem życia) powinny kontrolować stan swojego organizmu częściej. Dotyczy to również osób starszych, dzieci oraz kobiet w ciąży. Profilatyka wtórna polega na zapobieganiu konsekwencjom choroby poprzez jej wczesne wykrycie i leczenie. Bardzo dużą rolę odgrywają tutaj przesiewowe badanie skriningowe. Są to zazwyczaj proste i bezpieczne testy diagnostyczne, mające na celu wczesne wykrycie stanów patologicznych w danej populacji (mogących zwiastować chorobę, którą ta populacja jest zagrożona). Do badań przesiewowych zaliczamy na przykład: badanie cytologiczne, mammografia, kolonoskopia, próby tuberkulinowe, badania przesiewowe u dzieci w wieku szkolnym pod kątem problemów ortopedycznych (skoliozy czy płaskostopia), słuchu i wzroku oraz próchnicy. Pomocny może okazać się także laryngolog, zwłaszcza gdy dziecko ma problem ze słuchem i twierdzi,  że nie docierają do niego polecenia nauczycielki.
Profilaktyka w swojej ostatniej fazie ma na celu zahamowanie postępu choroby oraz ograniczenie związanych z nią powikłań. Ma zastosowanie, kiedy choroba już się rozwinęła. Do elementów profilaktyki III fazy należą szeroko pojęta rehabilitacja i rewalidacja. Niezależnie od etapu profilaktyki, kluczową rolę w zapobieganiu chorobom odgrywa edukacja zdrowotna. Konieczne jest uświadomienie sobie, że między zdrowiem człowieka, jego stylem życia a także środowiskiem, w którym funkcjonuje zachodzą związki.